ЯҢАЛЫКЛАР

Хәзерге заманда музыкаль инструментлар дөньясы тагын да баеды, төрлеләнде – яңалар барлыкка килде, борынгы инструментларның рәвеше үзгәрде. 26 март көнне Югары Шытсу мәдәният йорты хезмәткәрләре “Укучылар өчен мәдәният” проекты кысаларында “Музыка уен кораллары дөньясы” дигән танып-белү сәгате оештырдылар. Балалар халык уен кораллары турында искә төшерделәр, аларның кулланылышын аңлаттылар. Шулай ук тематик сорауларга җавап бирделәр. Чара балаларның музыка уен коралларында баянга кушылып татар халык көйләрен башкарулары белән тәмамланды. 

  Татарстанда Милли мәдәниятләр һәм гореф - гадәтләр елы кысаларында Мәдәният хезмәткәрләре көне уңаеннан 24 март көнне Югары Шытсу мәдәният йортында Пушкин картасы белән “Халык хәзинәсе” дип аталган фольклор сәгать үтте. Чарага берничә ел авыл мәдәният йортында эшләгән Шәвәлиева Кадрия апаны чакырдык. Ул бүген дә мәдәни чараларның актив катнашучысы. Кадрия апа үзе эшләгән чорда нинди бәйрәмнәр үткәрелгән, җыр һәм бию бәйгеләрендә алдынгы урыннарны алуы турында сөйләде. Ул музей-почмакка үзе бүләк иткән борынгы әйберләр белән таныштырды, кул тегермәнендә ничек итеп ярма ярганнарын күрсәтте. Балалар шулай ук татар милли киемнәре, ризыклары, авылыбызның йолалары турында белделәр. Шулай ук Шәвәлиева К. үзләре балачакта, яшь вакытта уйнаган уеннарны өйрәтте. Балалар үзеңнең тарихыңны, нәселеңне белү кирәклегенә, һәр халык сәнгате, йолалары, гореф-гадәтләре белән бай икәнлеккә төшенделәр. 

   Музыка тыңлап, аның яңгырашының матурлыгын гына ишетеп калмыйча, рухи яктан да байыйбыз. Балаларның иҗади сәләтләрен үстерү, музыка сәнгатенә кызыксыну уяту максатыннан 22 март көнне Югары Шытсу мәдәният йортында Пушкин картасы белән “Музыкаль кәеф” дигән интерактив уен-викторина уздырылды. Программа берничә турдан торды. “Музыка астында кайнар бәрәңге” турында балалар бер-берсе белән музыкаль яктан таныштылар. “Экспресс –сораштыру”да музыка, сәнгать буенча җаваплар алынды. “Мультимузыка” турында катнашучылар мультфильм җырларын, табышмакларын таптылар. “Минем белән җырла” туры вокал сәләтләрне тикшерде. Балаларга бигрәк тә тизлекне, җитезлекне яхшырта торган “Дәф яңгырашы астында туңдырылган бию” туры ошады. Уен - викторина файдалы, кызыклы һәм күп мәгүлүмат бирә торган чара булды.

Милли мәдәниятләр һәм гореф – гадәтләр елы уңаеннан 19 март көнне Югары Шытсу мәдәният хезмәткәрләре китапханә белән берлектә “Хуш киләсең, Нәүрүз” дигән яз бәйрәме үткәрделәр. Чара барышында бәйрәмнең килеп чыгышы турында сөйләнде. Концерт номерлары тәкъдим ителде, уеннар, биюләр оештырылды, шулай ук кыш, яз турында Кыш бабай алып килгән табышмаклар чишелде. Соңыннан Нәүрүзбикә тәмле чәй, коймак, ботка белән сыйлады. Һәркем күтәренке язгы кәеф белән таралышты. Бәйрәмгә килүчеләр юмарт, уңышлы ел килүен теләделәр. 

14 март көнне Укытучы һәм остаз елы кысаларында Югары Шытсу мәдәният йортында “Ветераннар күңеле картаймый” дигән очрашу кичәсе үтте. Кичәгә лаеклы ялда булсалар да, зирәк остаз, кырыс һәм таләпчән, шул ук вакытта ягымлы, йомшак, һәрвакыт ярдәмгә әзер булган ветеран укытучылар чакырылган иде. Алар ничек укытучы булып эшли башлаганнарын, мәктәп тормышыннан кызыклы вакыйгалар турында сөйләделәр, тематик китап күргәзмәсе белән таныштылар. Кичә барышында укытучылар турында шигырьләр, җырлар яңгырады. Очрашу чәй өстәле артында кунакларның яшьлекләре, туган мәктәпләре, авыллары турында җанлы әңгәмә белән дәвам итте. 

     12 мартта Милли мәдәниятләр һәм гореф-гадәтләр елы кысаларында Югары Шытсу мәдәният хезмәткәрләре китапханәче белән берлектә “Кунакка рәхим ит” исеме астында урам бәйрәме оештырдылар. Бу көнне бигрәк тә балалар көтеп алды. Алар белән бергә ботка өчен ярма, Нәүрүз бәйрәме өчен бүләкләр, күчтәнәчләр җыелды. Һәр өйгә иминлек теләнде, шигырьләр белән һәркем бәйрәмгә чакырылды. Авылдашлар чакыруны бик теләп кабул итте. 

7 март көнне Югары Шытсу мәдәният йортында Милли мәдәниятләр һәм гореф-гадәтләр елы кысаларында гаилә кыйммәтләренә багышланган “Буыннан буынга” дигән бәйрәм кичәсе үткәрелде. Һәр гаиләнең тарихы игътибарга лаек һәм ул буыннан буынга күчәргә тиеш. Һәр теләгән кеше үзенең гаиләсе, шәҗәрәсе турында сөйли алсын өчен бу кичә турында алдан ук хәбәр салынды. Чарага тематик китап һәм авылдашларның шәҗәрәләреннән күргәзмә ясалды. Кичә ике өлештән торды. 8 Март бәйрәме белән котлаулардан соң “Ком сәгате” тапшыруы башланып китте. Тапшыруның кунаклары авыл җирлеге башлыгы Мәүлетов Б.М. һәм озак еллар мәктәп директоры булып эшләгән Әхмәдуллин Ш.Г. иде. Тапшыру махсус шулай әзерләнде, чөнки ком сәгатен тормыш белән чагыштырырга мөмкин – тиз һәм сизелмичә үтә, ә нәселеңне барларга өлгерми дә каласың. Тапшыру кунаклары үзләренең нәсел шәҗәрәләре, гаилә гореф-гадәтләре белән бүлештеләр. Ә кичәнең икенче өлешендә тамашачылар белән әңгәмә корылды. Тамашачылар әби – бабалары, аларның һөнәрләре турында сөйләделәр, авыл тарихына кагылган сорауларга җаваплар бирделәр. Кичә концерт номерлары белән аралашып барды. Шулай ук мәдәният хезмәткәрләре кичәдә катнашучылар игътибарына бертуган авылдашлар Г.Сабирова, Ю.Гордеев иҗат иткән яңа “Шытсуым” җырын тәкъдим иттеләр. Кичә чын бәйрәмгә әйләнде. Һәркем нәсел шәҗәрәсен барлауны дәвам итәргә, әби – бабайлар, гаилә кыйммәтләре турында күбрәк мәгълүмат тупларга кирәк икәнлегенә төшенеп таралышты. 

Районыңа, авылыңа мәхәббәт тәрбияләү, мәдәни гореф-гадәтләрне белү туган якның тарихын өйрәнүдән башлана. Туган җиргә, аның кешеләренә, милли мәдәниятенә хөрмәт уяту максатыннан 25 февраль көнне Югары Шытсу мәдәният йорты хезмәткәрләре “Ватан нәрсәдән башлана?” дигән әңгәмә һәм рәсем конкурсы үткәрделәр. Чара “Ватан нәрсәдән башлана?” дигән җырны тыңлаудан башланды. Балалар белән “Ватан” төшенчәсеннән аларның нәрсә аңлаулары турында әңгәмә корылды, туган як турындагы китаплар белән таныштылар, татар халкының көнкүреше буенча сорауларга җаваплар бирделәр. Аннан туган як турындагы уй-фикерләрен күзаллап, кәгазьгә төшерделәр. Әңгәмә музыкаль инструментларда татар халык көйләрен башкару белән тәмамланды. 

23 февральдә Югары Шытсу мәдәният йортында “Батыр егет – ил күрке” дигән Ватанны саклаучылар көненә багышланган бәйрәм кичәсе үтте. Кичә авыл җирлеге башлыгы Мәүлетов Б.М.ның котлавы белән башланып китте. Мәдәният хезмәткәрләре һәм үзешчән сәнгатьтә катнашучылар концерт номерлары белән чыгыш ясадылар. Чара бильярд турнирының йомгаклау этабы белән дәвам итте һәм җиңүчеләргә, катнашучыларга истәлекле бүләкләр бирү белән тәмамланды.

Музыка тыңлап, аның матур яңгырашын гына аңлап калмыйча, рухи яктан да байыйбыз. Балаларның иҗади сәләтләрен үстерү, дөньяга карашларын киңәйтү, музыка сәнгатенә уңай караш булдыру максатыннан 14 февраль көнне Югары Шытсу мәдәният йортында Пушкин картасы проекты буенча “Музыкаль калейдоскоп” дигән танып – белү программасы үтте. Программа “Музыкаль хәрәкәт”, Көйне таны”, Музыкаль инструментны бел” кебек конкурслардан торды. Балалар җырлы попуррида катнаштылар, курайчылар, кубызчылар ансамбльләре оештырдылар, иҗат турында сорауларга җавап бирделәр, артистлык сәләтләрен күрсәттеләр. Һәркем биремнәрне бик яхшы үтәде. Чара файдалы һәм мәгълүматлы үтте.